In de vroege morgen van 17 juni 1944 stortte een Halifax van 431e Squadron van de Royal Canadian Air Force (RCAF) neer in de Nieuwstraat, ter hoogte van de Drie Bruggen....

 

 

 

   
Elke burgemeester was verplicht om maandelijks een rapport op te maken van alle gebeurtenissen in de gemeente. Het betrof dan vaste onderdelen zoals economie, luchtbescherming, enz.

In het rapport van juni 1944 vermeldde burgermeester Waals: “Er viel een Engels vliegtuig brandend neer in de gemeente, waarbij wat schade ontstond aan hooiland.” 

De Halifax MZ-537 met seriecode SE-L vertrok om 23.14 uur vanaf de basis Croft in Yorkshire. Het doel voor deze nacht was Sterkenrade/Holten in het Duitse Ruhrgebied.

 

 

Het complete 431e Squadron RAF in mei 1944

 
Tegen 02.30 uur werd het vliegtuig boven Maas en Waal getroffen door een Duitse nachtjager. De bemanningsleden slaagden er in om ter hoogte van Puiflijk en Druten (Nederland) het vliegtuig te verlaten.

In de door de Duitsers zeer nauwkeurig bijgehouden "Abschussliste" wordt het neerschieten van dit "viermotoriges Flugzeug" toegeschreven op het conto van Ltn. Kristopher die behoorde tot het "Dritte Nachtjagdgeschwader 7".

Volgens de Duitse boeken werd de Halifax op een hoogte van 5800 meter getroffen en crashte in de buurt van "Thiel". Als tijdstip werd 01.20 uur aangegeven. (Het verschil in tijdstip kan te maken hebben met het uur tijdsverschil tussen Engeland en Duitsland)

 

 

 
 
 
Het lege vliegtuig vloog nog door tot Dreumel. Inwoners herinneren zich dat één vleugel van het vliegtuig terecht kwam achter de Dreumelse molen en de rest van het vliegtuig neerstortte  in de Nieuwstraat, ter hoogte van de Drie Bruggen.”

Jan van Oort weet zich de exacte plaats van de crash nog goed te herinneren:

"Ik weet nog goed dat dit vliegtuig gecrasht is.  Mijn vader (Has van Oort) had in de Nieuwstraat vlakbij de Drie Bruggen een weiland gepacht. Na het opruimen van de wrakstukken werd het gebied weer vrijgegeven en gingen mijn broer Niek en ik samen met mijn vader naar dat weiland toe.

 

 

 

We zagen meteen de sporen van de crash. Een van de motoren was in de sloot gevallen en er was een groot gat ontstaan. Het bruggetje over de sloot was ook vernield. De motor was door de Duitsers opgeruimd, maar wat kleinigheden lagen er nog."

 

De drie bruggen

"De Drie bruggen" lag ter hoogte van  deze boerderij

 
Jan van Oort heeft nog twee onderdelen bewaard van het gecrashte vliegtuig.
 

Gevonden onderdelen. Klik op de foto voor meer informatie
 

 
Uit de statistieken blijkt dat alle bemanningsleden uiteindelijk in Duitse handen vielen. Zij werden naar kampen in Oost - Europa  overgebracht.
 

1

F/Lt   JOHNSTONE M M 

Piloot    

RCAF  

Krijgsgevangene Nr. 4794 in Stalag Luft I Barth Vogelsang

 
2 Sgt   J C FEREDAY  Boordwerktuigkundige   RAF

Krijgsgevangene Nr.  159 in Stalag Luft VII Bankau-Kreulberg

 
3 F/Lt  J C BURNS   Navigator    RCAF

Krijgsgevangene Nr.  5067 in Stalag Luft I Barth Vogelsang

 
4  F/O  C  BELL   Bommenrichter RCAF  

Krijgsgevangene Nr.  4791 in Stalag Luft I Barth Vogelsang

 
5 F/O  Lloyd Oliver  STANLEY Telegrafist RCAF

Krijgsgevangene Nr. 6289 in Stalag Luft I Barth Vogelsang

 
6 F/O  M B STEEVES   boordschutter RCAF 

Krijgsgevangene Nr.  5073 in Stalag Luft I Barth Vogelsang

 
7 F/O  R J  OATES   boordschutter RCAF  

Krijgsgevangene Nr.  6286 in Stalag Luft III Sagan

 

Stalag Luft 1 in Barth Vogelsang

 

Nader onderzoek leert echter dat er meer is gebeurd tussen het moment van landen en de gevangenneming.

 

Jan van Welie (Gzn) herinnerde zich de volgende gebeurtenis: “Een van de bemanningsleden kwam in Dreumel terecht. Hij vluchtte naar de eendenkooi van Schonenberg in de Merenweg (nu Staatsbosbeheer) en wist zich daar gedurende een aantal dagen verborgen te houden. Ten einde raad is hij naar het huis van “Montje van Welie” (Meerheuvelweg)  gegaan, die hem naar de burgermeester bracht.” Dit laatste wordt bevestigd door het maandrapport van de burgermeester, waarin stond: “Op 22 juni 1944 werd alhier een gewonde Engelse piloot gevonden. Hij is op transport gesteld.”

Wie deze man is geweest is niet bekend. Er zijn nog meer herinneringen aan "piloten" die tussen Dreumel en Alphen geland zijn. Daarbij wordt ook melding gemaakt van fanatieke zoektochten door Duitse soldaten. Deze herinneringen kunnen tot op dit moment echter niet gekoppeld worden aan feitelijke gegevens.

 
Van gezagvoerder Johnstone, boordschutter Steeves en bommenrichter Bell is in ieder geval bekend dat ze op een ontsnappingslijn terecht zijn gekomen en uiteindelijk in Antwerpen in Duitse handen zijn gevallen.
 

Navigator John Burns kwam samen met twee bemanningsleden (Sheppard en Glew) van een Halifax die in de nacht van 21 op 22 juni 1944 bij Ede gecrasht was uiteindelijk ook in Antwerpen terecht. Ook zij liepen in een door de Duitsers opgezette val.

John Burns landde tussen Puiflijk en Altforst. Het was de start van een avontuurlijk verhaal dat resulteerde in een jarenlange vriendschap.

Het verhaal van John C. Burns

 
Bronnen:
Bronnenonderzoek - Ruud van Dinter en Jos van Koolwijk
Van Vamele tot Wamel - red. Frans van Ooijen e.a.
Gesprekken met Dhr. H. van Gelder, Sint Anthonis - Jos van Koolwijk & Ruud van Dinter
Wartime memories from inside a Dutch church steeple - Dave Brown, Canada
The Perth Courier - 08-11-1995: John Burns - Stephanie Strachan, Canada
Onderzoek naar de Groep Jos Andre - Michael Leblanc, Canada

Vliegen en vechten bij de Maas – W.F.J. Boeijen