|
Naamgeving
Het woord
wilg is afgeleid van het Angelsaksische welig wat
te maken heeft met buigzaamheid.
Een echte
pionier
Wilgen kunnen
goed tegen extreem natte groeiplaatsen, doordat zij via de
boven het water uitkomende delen zuurstof naar het
wortelstelsel kunnen transporteren.
Hij voelt zich dan ook bij uitstek thuis langs de oevers. De
wilg is bijna altijd de eerste boomsoort die zich op pas
droog gevallen grond vestigt.
Kapot gescheurd door storm, wind en water groeit ieder
twijgje weer uit tot een nieuwe boom of struik. Hij is dan
ook een kampioen in overleven, een echte pionier! |
wilgen langs
de Kil |
|
Gebruik |
-
Wilgenbast gebruikte men vroeger tegen reumatiek en jicht. Door
op een stukje bast te kauwen, werd de pijn verlicht. Daarin zit
namelijk salicine, het hoofdbestanddeel van aspirine.
|
-
Wilgen kunnen heel goed tegen afzetten en snoei. Januari en
februari zijn de maanden om dat te doen. De buigzame twijgen
werden vroeger voor van alles gebruikt. De eerste woonhutten
werden van wilgentenen gemaakt. Maar ook manden, hekjes, hoepels,
tonnen, bonenstaken, oeverbeschoeiingen, zinkstukken, etc.
werden van wilgentakken gemaakt.
|
|
De
knotwilg is eigenlijk een onthoofde wilg. Eens in de drie of vier
jaar wordt de pruik afgezet. In het voorjaar groeien de jonge
spruiten al weer snel uit tot een nieuwe pruik. (Zie ook: Plant van
de maand maart
2007 van Ruud van Dinter) |
|
|
Er waren in Dreumel (en zijn nog)
grienden, welke de takken (tenen) lever(d)en voor de
mandenmakerijen.
Meer informatie over het
beroep van mandenmaker vind je in Deel 1 van “HEEMKUNDE
–PROJECT” over DREUMEL 1925/ 1985 door Jan van Welie/Jos
van Koolwijk.
Een prachtige foto vind je ook op de Tremele site onder "Oude
ambachten"
Lees in dit verband ook eens het verhaal van Gusta van
Oosteren - van Oss die als hobby "
wilgentenen vlechten" heeft.
|
|
|
|
|
p
Op de foto rechts zit mijnheer Heesakker; hij is
bezig
met het vlechten van flessenmanden (bron: Dreumel in
oude Ansichten, door R.M. van Dinter) |
|
|
|
|
Klompendragers beweren dat klompen, die van wilgenhout zijn
gemaakt, beter zijn dan die gemaakt van populierenhout. Ze
zouden beter tegen water kunnen en meer warmte geven.
Een treurwilg is een variëteit van meestal een Schietwilg
(Salix alba) of Katwilg Salix viminalis).
◄ Hier een prachtig, oud exemplaar in de tuin van "
Robbenkampen" (Rooijsestraat 51).
|
|
Herkenkenmerken
van de wilgen |
|
Ons land kent vele
inheemse wilgensoorten. Ook het aantal ‘wilde’ bastaarden -
wilgen kruisen heel gemakkelijk – is groot. Het is daarom
niet eenvoudig om de vele wilgensoorten uit elkaar te houden.
Dat kan vaak alleen via de bloemen. Er zijn echter een
aantal kenmerken, welke alle soorten gemeen hebben. |
|
|
|
|
|
In de winter herken je de wilg aan de
knoppen. Die hebben maar een knopschub. Als
je die eraf haalt komt het zilverkleurige
katje te voorschijn |
|
|
De bladeren van veel wilgensoorten zijn lang en smal |
De bloemen (katjes) verschijnen
voor de bladeren. Mannelijke en vrouwelijke katjes
komen op verschillende bomen voor.
De mannelijke katjes herken je aan het gele
stuifmeel (zie rechts). De vrouwelijke katjes zijn
groen.
De wilgen bloeien in het vroege voorjaar (maart-april),
meestal vóór het uitlopen van het blad.
Wilgen worden bestoven door insecten (vlinders,
bijen en hommels). Zij hebben dan ook
honingkliertjes in de vrouwelijke katjes. |
u |
|
|
|
Handelsmerk van Nederland zijn molens, sloten en...
knotwilgen. In 2007 verschenen postzegels van
typisch Nederlandse bomen, waaronder de Schietwilg.
|
|
|
|
Ziekten en plagen |
De belangrijkste ziekte die de wilgen
bedreigt, is de watermerkziekte. Deze ziekte wordt
veroorzaakt door een bacterie die de vaten verstopt,
waardoor delen van de boom of hele bomen afsterven.
De watermerkziekte is heel besmettelijk, maar komt in jonge
twijgen niet voor. Daarom wordt aangeraden om knotwilgen
regelmatig (eens in de vier jaar) te knotten. |
|
(Volks)geloof,
-wijsheid |
In de Bijbel is de wilg een treurboom. Judas hing zich op
aan een wilg en Jezus zou geslagen zijn met wilgenroeden.
Bij de Germanen was de boom het symbool van de dood. Heksen
en spoken zouden in wilgen wonen. Een verklaring zou kunnen
zijn dat Honingzwammen die op het verrotte hout van oude,
geknotte wilgen groeien, oplichten in het donker zodat deze
spookachtig lijken. Vroeger maakte men daarom fluitjes uit
wilgenhout om heksen en duivels te verjagen.
Tip! Als je op oudejaarsavond een schoen in de wilg gooit en
hij blijft hangen dan zul je binnen een jaar trouwen. |
|
Keltische boomastrologie |
|
Ben je geboren
van 3 tot 12 september en 1 tot 10 maart dan is de
wilg je levensboom en ben je een flexibele durfal.
Je bent zeer flexibel en tolerant. Je voelt je zowel
bij de koningin als een zwerver thuis. Je neemt soms
teveel risico, maar onder extreme omstandigheden
bewaar je kalmte. |
klik op het logo voor meer informatie |
Je beschikt over
veel energie, maar die moet wel in de juiste banen
worden geleid. Als wilg word je meestal gewaardeerd
als vriend en collega. |
|
|
|
|
|