De Miljoenpoot

Miljoen(poot) voor het oprapen


redactie - Tineke Vink - Liefkens


 
 
 

In deze tijd van praten over en voelen van de financiële kortingen zou het wel makkelijk zijn om zo een miljoen op te kunnen rapen.

Dat kan!! Maar dan is het wel de miljoenpoot.

Een klein zwart beestje, familie van de duizendpoot.

Te vinden onder te verteren planten (een aardige voedsel- bodem) en oude boomstronken.

 

Het mooie van de miljoenpoot is dat hij bij kinderen de angst voor kleine kruipbeestjes kan wegnemen.

 

 

Toen ik als schoolgids de jaarlijkse boomfeestdag, in maart, op de basisscholen begeleidde had ik de “opruimdienst”. Ik had een tafel vol oude boomstronkjes met korstmossen, sporenplanten en grote zwammen.

Een terrarium met salamanders had altijd veel aandacht van de kinderen.

 
Maar de grote bak gevuld met modder was het spannendst. Daar kropen allerlei kleine beestjes in. Pissebedden, kevertjes, slakjes, grote en kleine pieren duizendpoten maar ook onze miljoenpoot. Geen mieren want die bijten alles dood.
 

 

Vaak kwamen er kinderen, vooral meisjes, bij me en die begonnen al te griezelen als ze alles zagen krioelen in de bak. Enkele stoere jongens durfden wel op onderzoek uit te gaan. Als ik dan zei dat er een pier in moest zitten “maatje boa” dan waren ze helemaal niet meer te houden.

Vervolgens ging ik met de meisjes op zoek naar de miljoenpoot. Die is ergens, strak opgerold, wel te vinden. Als ik hem dan liet zien, zo’n klein zwart opgerold beestje, dan durfde wel een van de meiden hem op haar hand te nemen.

Door de warmte van de handjes kwam er al heel snel leven in de miljoenpoot. Hij ontrolde zichzelf en ging met z’n voelsprietjes zijn omgeving aftasten. Vervolgens komen al zijn pootjes in beweging en al wandelend over de handjes van de kinderen zie je de angst van de kinderen verdwijnen.

Prachtig!!

 
Hieronder enkele miljoenpootjes bij een luciferdoosje. Zo groot zijn ze niet.
 

De gewone miljoenpoot (Schizophyllum sabulosum) is een veel voorkomend soort uit de klasse van de miljoenpoten (Diplopoda).

Beschrijving: 

De miljoenpoot is zwartbruin, rond en glanzend en de soort wordt 20 tot 45 millimeter lang.

Het lichaam telt minstens 35 segmenten, maximaal 45 tot 55. Elk segment wordt gedragen door twee potenparen. Alleen de eerste drie segmenten hebben slechts één potenpaar.

Dus het miljoen haal je bij lange na niet. Maar als je een miljoenpoot hebt van 40 segmenten kom je snel op de 160 witgrijze golvende looppootjes.

 

De vele pootjes en het sigaarvormig lichaam zorgen er voor dat hij zichzelf erg snel kan ingraven. Een miljoenpoot is veel langzamer dan een duizendpoot. De kop draagt twee kleine knotsvormige voelsprieten. Ze hebben een dikkere huid dan duizendpoten, waardoor ze minder gevoelig zijn voor uitdroging. Een net vervelde miljoenpoot is lichter van kleur omdat het pantser nog moet uitharden.

 

Algemeen

De miljoenpoot is vooral te vinden in een humusrijke omgeving. In houtwallen, vochtige plaatsen onder afgevallen bladeren in bossen en tuinen en vaak onder stenen.

Hij leeft van rottend hout en gevallen bladeren. Samen met de pissebed is onze miljoenpoot de belangrijkste opruimer van gevallen blad. Hij is dus een nuttige opruimer.

zijn monddelen zijn speciaal aangepast om het voedsel vochtig te maken en zo laagjes materiaal op te nemen via de mond. Ze kunnen niet bijten.

 

 

Twee miljoenpoten

Bij de paring omstrengelen de vele pootjes elkaar. Mannetje en vrouwtje liggen met de buikzijde tegen elkaar aan. De paring eindigt zodra het mannetje zijn zaad heeft afgegeven. Het mannetje brengt zijn zaad met behulp van speciale bevruchtingspootjes naar het vrouwtje.

Het geslachtorgaan zit net achter de kop op het derde segment. Veel soorten sterven kort hierna. De vrouwtjes kunnen het sperma nog enige tijd opslaan tot de omstandigheden gunstiger zijn in de natuur om de eitjes af te zetten.

 

Verdediging
Als een miljoenpoot opgepakt wordt, scheidt hij een stinkende stof af uit de klieren aan de zijkant van het lichaam om af te schrikken. (Ik heb echter nooit ergens last van gehad.)
 

De soort kan belaagd worden door parasieten en schimmels die zich tussen de pootjes bevinden. Daarom spendeert de miljoenpoot veel tijd om zich schoon te houden met de monddelen.

Dieren die onze miljoenpoot op het menu hebben staan zijn merels, lijsters, kikkers en egels.

Ik vertel de kinderen altijd dat een tuin niet te netjes opgeruimd moet zijn. En al helemaal niet zo’n witte steentjestuin met in het midden een bloempot.

 
Laat lekker de bladeren liggen. Krijg je kleine beestjes onder de mosjes en bladeren en dan komen de vogels en egels vanzelf ook naar je tuin. Genieten maar!!
 
Klik hieronder op het plaatje voor een leuk filmpje van de miljoenpoot.