redactie - Tineke Vink - Liefkens
|
|
|
|
|
In deze tijd van praten over en voelen van de financiële
kortingen zou het wel makkelijk zijn om zo een miljoen op
te kunnen rapen.
Dat kan!! Maar dan is het wel de miljoenpoot.
Een klein zwart beestje, familie van de duizendpoot.
Te vinden onder te verteren planten (een aardige voedsel-
bodem) en oude boomstronken. |
|
|
|
Het
mooie van de miljoenpoot is dat hij bij kinderen de angst
voor kleine kruipbeestjes kan wegnemen. |
|
Toen ik
als schoolgids de jaarlijkse boomfeestdag, in maart, op de
basisscholen begeleidde had ik de “opruimdienst”. Ik had een tafel
vol oude boomstronkjes met korstmossen, sporenplanten en grote
zwammen.
Een
terrarium met salamanders had altijd veel aandacht van de kinderen.
|
|
Maar de
grote bak gevuld met modder was het spannendst. Daar kropen allerlei
kleine beestjes in. Pissebedden, kevertjes, slakjes, grote en kleine
pieren duizendpoten maar ook onze miljoenpoot. Geen mieren want die
bijten alles dood. |
|
|
|
Vaak
kwamen er kinderen, vooral meisjes, bij me en die begonnen al te
griezelen als ze alles zagen krioelen in de bak. Enkele stoere
jongens durfden wel op onderzoek uit te gaan. Als ik dan zei dat er
een pier in moest zitten “maatje boa” dan waren ze helemaal niet
meer te houden.
Vervolgens ging ik met de meisjes op zoek naar de miljoenpoot. Die
is ergens, strak opgerold, wel te vinden. Als ik hem dan liet zien,
zo’n klein zwart opgerold beestje, dan durfde wel een van de meiden
hem op haar hand te nemen.
Door de
warmte van de handjes kwam er al heel snel leven in de miljoenpoot.
Hij ontrolde zichzelf en ging met z’n voelsprietjes zijn omgeving
aftasten. Vervolgens komen al zijn pootjes in beweging en al
wandelend over de handjes van de kinderen zie je de angst van de
kinderen verdwijnen.
Prachtig!! |
|
Hieronder enkele miljoenpootjes bij een luciferdoosje. Zo groot
zijn ze niet. |
|
|
De gewone miljoenpoot (Schizophyllum sabulosum)
is een veel voorkomend soort uit de klasse van de
miljoenpoten (Diplopoda).
Beschrijving:
De miljoenpoot is zwartbruin, rond en glanzend en de soort
wordt 20 tot 45 millimeter lang.
Het lichaam telt minstens 35 segmenten, maximaal 45 tot 55.
Elk segment wordt gedragen door twee potenparen. Alleen de
eerste drie segmenten hebben slechts één potenpaar.
Dus het miljoen haal je bij lange na niet. Maar als je een
miljoenpoot hebt van 40 segmenten kom je snel op de 160
witgrijze golvende looppootjes. |
|
|
De vele
pootjes en het sigaarvormig lichaam zorgen er voor dat hij zichzelf
erg snel kan ingraven. Een miljoenpoot is veel langzamer dan een
duizendpoot. De kop draagt twee kleine knotsvormige voelsprieten. Ze
hebben een dikkere huid dan duizendpoten, waardoor ze minder
gevoelig zijn voor uitdroging. Een net vervelde miljoenpoot is
lichter van kleur omdat het pantser nog moet uitharden. |
|
Algemeen |
De
miljoenpoot is vooral te vinden in een humusrijke omgeving. In
houtwallen, vochtige plaatsen onder afgevallen bladeren in bossen en
tuinen en vaak onder stenen.
Hij
leeft van rottend hout en gevallen bladeren. Samen met de pissebed
is onze miljoenpoot de belangrijkste opruimer van gevallen blad. Hij
is dus een nuttige opruimer.
zijn
monddelen zijn speciaal aangepast om het voedsel vochtig te maken en
zo laagjes materiaal op te nemen via de mond. Ze kunnen niet bijten. |
|
Twee
miljoenpoten |
Bij de
paring omstrengelen de vele pootjes elkaar. Mannetje en vrouwtje
liggen met de buikzijde tegen elkaar aan. De paring eindigt zodra
het mannetje zijn zaad heeft afgegeven. Het mannetje brengt zijn
zaad met behulp van speciale bevruchtingspootjes naar het vrouwtje.
Het
geslachtorgaan zit net achter de kop op het derde segment. Veel
soorten sterven kort hierna. De vrouwtjes kunnen het sperma nog
enige tijd opslaan tot de omstandigheden gunstiger zijn in de natuur
om de eitjes af te zetten. |
|
Verdediging |
Als een
miljoenpoot opgepakt wordt, scheidt hij een stinkende stof af uit de
klieren aan de zijkant van het lichaam om af te schrikken. (Ik heb
echter nooit ergens last van gehad.) |
|
De soort kan belaagd worden door parasieten en schimmels die
zich tussen de pootjes bevinden. Daarom spendeert de
miljoenpoot veel tijd om zich schoon te houden met de
monddelen.
Dieren die onze miljoenpoot op het menu hebben staan zijn
merels, lijsters, kikkers en egels.
Ik vertel de kinderen altijd dat een tuin niet te netjes
opgeruimd moet zijn. En al helemaal niet zo’n witte
steentjestuin met in het midden een bloempot. |
|
|
|
Laat
lekker de bladeren liggen. Krijg je kleine beestjes onder de mosjes
en bladeren en dan komen de vogels en egels vanzelf ook naar je
tuin. Genieten maar!! |
|
Klik
hieronder op het plaatje voor
een leuk filmpje van de
miljoenpoot. |
|
|