redactie en
foto's: Tineke Vink - Liefkens
|
|
|
Augustus
is de wespenmaand. |
|
|
Deze
wesp heeft verschillende namen: papierwesp, gewone wesp of steekwesp.
Zij behoort tot de sociale wespensoort. (Vespinae) |
|
Kenmerken |
|
|
De papierwesp dankt haar naam aan de manier waarop zij haar nest bouwt. Het materiaal lijkt op flinterdun papier.
De wesp heeft twee paar vliezige vleugels. Aan de zijkant
van de kop zitten twee grote langwerpige facetogen. Ze
hebben twee zijwaarts bewegende kaken met daaronder de monddelen
waarmee ze knagen en likken.
Op hun kop hebben ze nog twee voelsprieten. |
|
|
Verder
heeft het uiterlijk de karakteristieke gele en zwarte strepen dwars
op het achterlijf. De wespentaille is de sterk ingesnoerde overgang
van borststuk naar achterlijf.
De vrij grote wesp die we in het vroege voorjaar zien is een jonge
koningin en kan 20 mm lang worden. De werksters worden 10 tot 15 mm. |
|
Bij de werksters is het ei-leg-apparaat omgevormd tot een
angel en verbonden aan een gifklier. Alleen werksters
kunnen dus steken. Koninginnen en mannen (darren) niet.
|
|
|
|
|
|
Leefgebied
De wespen leven in bossen en houtwallen. De werksters voeden
zich met nectar en sappen uit vruchten.
Larven en de koningin worden gevoed door de werksters
met dierlijk voedsel, vooral vliegen.
Wespen spelen een grote rol bij het bestuiven van bloemen en
het verdelgen van insecten. |
|
|
Uitbreiding
Eigenlijk begint het verhaal van het wespennest in de herfst
van het vorige jaar.
De jonge bevruchte koninginnen verlaten in de herfst het
nest waarin ze zijn opgegroeid. Zij zoeken een overwinterplaats. Een holle boom, zolder of afdak.
De koningin houdt zich met haar stevige kaken vast aan een vezel van
een balk of iets dergelijks en blijft daar 6 tot 7 maanden
onbeweeglijk hangen. |
|
|
|
|
Laat in het voorjaar zoekt zij een spleet in de grond,
een schuur of onze duiventil en gaat bouwen.
Zij schraapt met haar kaken oud hout los en vermengt dat met
haar speeksel. Op de bouwplaats maakt zij goede
aanhechtingen en haar eerste zeshoekige cellen van het
houtmengsel dat opdroogt tot een papierachtig geheel.
In de cellen, die aan de onderkant open zijn, legt zij in elke cel
een ei. Dat ei is bevrucht door het sperma dat zij in haar
lichaam bewaard heeft na de paring. Om de cellen heen bouwt
zij een omhulsel ter grootte van een pingpongbal met aan de
onderzijde de opening.
|
|
|
De eerste tijd is de koningin druk met larven voeden en
het bouwen van cellen aan de raat. Als de eerste larven verpopt
zijn heeft de koningin al een tweede verdieping aan stevige
steeltjes erbij gebouwd. Daaromheen komt weer een groter
bolvormig omhulsel.
De eerste wespen die uitkomen zijn de werksters en altijd
van het vrouwelijk geslacht maar onvruchtbaar. Zij nemen het
werk van de koningin over. De koningin wordt nu gevoed door
haar dochters.
Ondertussen volgroeien de witte pootloze larven. Als zij
groot genoeg zijn spinnen zij een papierachtig wit dekseltje
over de opening van de cel om zo te ontpoppen. Na 3 tot 4
weken komt er een wesp uit de cel gekropen.
Een kolonie kan uit 1000 tot 5000 wespen bestaan. Met 7000
wespen is het nest ongeveer zo groot als een vuilniszak. |
|
|
|
Aan het
eind van de zomer worden de mannelijke wespen geboren en een
generatie wel vruchtbare vrouwtjes. Na de paring gaan de mannetjes
dood. Ook de oude koningin. De jonge vrouwtjes gaan als nieuwe
bevruchte koninginnen op zoek naar een overwinterplaats. |
|
Bijzonderheden
Wespen
steken alleen als zij in het nauw komen of wanneer het nest bedreigd
wordt.
Het gif
bevat een intens irriterende stof die ontstekingen veroorzaakt.
Menselijke overgevoeligheid komt veel voor. De tweede steek na
maanden of na jaren kan een heftige reactie oproepen.
Vele
middelen worden geadviseerd na een wespensteek. Hier kunt u een
keuze uit maken: sinaasappelsap, rauwe ui, tandpasta, oorsmeer,
ammonia, urine, nat gemaakt suikerklontje of een nat gemaakte
paracetamol. Verder adviseert men om geen zwarte of gebloemde
kleding te dragen. Daar zijn wespen namelijk dol op. Witte of bruine
kleding vindt de wesp schijnbaar niet mooi dus dat is veilig om te
dragen. |
|
Verstandig is om een insectenpen bij u te dragen als u weet dat u
ernstig reageert op de wespensteek. Heeft de wesp in uw keel
gestoken ga dan altijd naar de dokter voor advies.
|
Na dit
verhaal hoop ik dat u toch deze zomer op een terras van een grote
ijscoupe kunt genieten. |
En
dames........ die wespentaille kunnen wij toch wel vergeten!!
Groetjes
Tineke Vink-Liefkens. |
|
Een
filmpje vind je
hieronder |
|
|