De Vlaamse gaai

december 2011


redactie en foto's - Tineke Vink - Liefkens


 
Zo daar zijn we weer. Niet dat er geen beestjes waren in Dreumel, maar er waren andere activiteiten die ook aandacht nodig hadden. 
 

Voor het eind van het jaar is de Vlaamse gaai de hele herfst al voor het kerstdiner aan het zorgen.
In Dreumel kunnen we de Vlaamse gaai vooral horen. Hun hese krassende schreeuw verraadt altijd weer dat deze vogel in de buurt is.

Als je opkijkt zie je de vrij grote vogel van struik naar struik vliegen. Ineens een grote vlakte oversteken doet hij niet. Dit verraadt al het voorzichtige en slimme karakter van de Vlaamse gaai.  

Mijn eerste jeugdige kennismaking met de Vlaamse gaai waren de prachtige aantrekkelijke, blauw/zwart gestreepte veertjes op het jagershoedje van ome Jan.

De Vlaamse gaai op de foto’s is een vrij tam exemplaar bij Marja Vink in de tuin in Utrecht. Stadsgaaien komen dan ook dichter bij de mensen in de buurt dan dorpsgaaien.

 

Kenmerken
Latijnse naam is Garrulus Glandarius.

Zijn verenkleed is roze/bruin met lichte keel- en stuitstreek. De staart is zwart en hij heeft een stevige donkere snavel.

Zijn  kruin is licht gestreept. Bij irritatie zet de Vlaamse gaai zijn kuif op. Dit geeft hem een indrukwekkend uiterlijk.

Maar het mooist zijn de blauw/zwart gestreepte  vleugelboogveertjes. Als je zo’n veertje vindt heb je echt een cadeautje van de natuur gekregen.

   

De vogel is 32 tot 35 cm lang en zijn spanwijdte is ongeveer 56 cm.

De Vlaamse gaai eet gevarieerd. Insecten, eieren, eikels en noten. Ook babymeesjes van onoplettende meesmama’s worden als lekker hapje gezien.

De Vlaamse gaai is het hele jaar in Nederland te vinden en voelt zich thuis op plaatsen waar loofbomen groeien.

De Vlaamse gaai is dan ook een stoere bosbouwer. In zijn keel neemt hij ongeveer 6 eikels mee en verstopt die in de grond. In de herfst kan één gaai wel 100 eikels per dag begraven. Dat zijn er ongeveer 8.000 in het herfstseizoen.

Na een half jaar weet hij ze nog te vinden.

In het voorjaar ontkiemen de vergeten eikels en vormen zij de nieuwe aanplant van het bos. De begraven eikels van de Vlaamse gaai verklaren ook waarom opwaarts van de heuvel nieuwe bomen groeien.

 

Uitbreiding
Voorafgaand aan het broedseizoen zijn het lawaai-gaaien. Krijsend zitten de mannen achter de vrouwtjes aan. Maar daarna is het opvallend stil.

Dan klinken er aardige zanggeluidjes en lijkt het of hij zachtjes zit te neuriën.

Tussen half april en mei legt mamagaai 5 tot 7 eieren. Papa- en mamagaai broeden om de beurt. Na 16 dagen komt babygaai uit het ei. Maar papa- en mamagaai verzorgen de telg nog 8 weken voordat de kleine het nest verlaat.

Het nest is niet hoog in de boom te vinden en is van takken en modder in elkaar gevlochten.

 

Bijzonderheden
Een Vlaamse gaai heeft last van luizen en mijten. Daar heeft hij iets op gevonden. Hij gaat met gespreide vleugels op een mierennest zitten. De mieren voelen zich bedreigd, klimmen in de gaai en spuiten ter verdediging mierenzuur tussen de veren. De Vlaamse gaai kan er wel tegen, maar de luizen en mijten kunnen niet tegen het mierenzuur en gaan dood.

De Vlaamse gaai pakt ook mieren tussen zijn grote snavel en stopt zo de mieren tussen zijn veren. Dan zegt men dat de vogel zit te “mieren”.

 

 

Lieve Tremele bezoekers,
Ik wens u allen een fijne feestmaand toe.
En dat 2012 u mooie “natuurlijke” momenten mag geven.

Groetjes Tineke Vink-Liefkens