redactie en
foto's - Tineke Vink - Liefkens
|
|
Het is
begin april als ik een eend over ons grasveld van de tuin zie lopen.
Zij is zwart met een witte vlek op de borst. Gebeurt wel vaker zo in
het buitengebied. |
|
Eind april vloog plotseling diezelfde eend weg uit de kruin
van de knotwilg. Ik ga vergezeld van de keukentrap de
knotwilg inspecteren.
En ja hoor, daar liggen in een donzig bedje tien eieren
boven in de kruin. Geweldig! We krijgen jonge eendjes!
Is al vaker gebeurd maar toen zaten ze verscholen tussen de
narcissen. Maar nu, boven in de knotwilg, zitten de
eendenkuikentjes zeker twee en een halve meter boven de
grond. Hoe komen die ooit veilig beneden?
|
|
|
|
|
Theo wilde al een vangnet rond de boom gaan maken. Maar
langs de uiterwaarden had ik al vaker een verlaten nest in
een oude knotwilg gevonden. En mama eenden weten wel wat ze
doen. Het moest dus goed komen.
Inderdaad! Op tweede paasdag hebben we met de hele buurt de
jonge kroost en moeder in onze sloot bewonderd.
|
|
|
Kenmerken
De wilde eend (anas platyrhynchos) is door rasverdeling in
verschillende kleuren te zien. Maar de meeste manneneenden
(woerd) hebben een glanzende groene kop met witte halsband,
een kastanjebruine borst en verder zijn ze gemęleerd grijs.
Bij de woerd is opvallend dat hij twee duidelijk omhoog
gekrulde staartpennen heeft. |
|
|
Het
vrouwtje heeft een bruin gemęleerd verenkleedje aan. Een prima
schutkleur. Gemiddeld is de lengte 60 cm, het gewicht 1.25 kg en de
spanwijdte 95 cm. De woerd maakt een rep-rep geluid, terwijl
het vrouwtje het echte kwaak-kwaak geluid maakt. Beide hebben
een paarsblauw veld in de vleugel. De oranje poten hebben
zwemvliezen. |
|
Leefgebied
De wilde eend kun je in de stadsvijver tegenkomen, maar onze sloten
en uiterwaarden zijn ook prima. De eenden grondelen naar voedsel,
dus duiken niet naar de bodem. Zij bewegen hun brede snavel over het
wateroppervlak en filteren het voedsel dat bestaat uit larven,
wormen, zaden, plantendelen, gras en natuurlijk eendenkroos. |
|
|
|
Uitbreiding
In de winter wordt het paartje gevormd. Het kan er dan
heftig aan toe gaan. Niet zelden zullen rivalen proberen
elkaar te verdrinken.
Papa eend vertoont stoer pronkgedrag door met de snavel
telkens naar het fraaie paarsblauwe veld in de vleugel te
wijzen. Er wordt op het water gepaard.
Verder is papa eend een slechte echtgenoot en vader. Mama
eend moet bijna alles alleen doen. Zij zorgt voor de
inrichting van het nest. In het met droge plantenresten en
pluizige donsjes uit haar borst beklede nest legt zij 8-10
eieren.
|
|
|
|
Zij gaat pas broeden als alle eieren gelegd zijn. Daarom
komen de kuikens allemaal in 24 uur uit het ei. Zij heeft
dan 28 dagen gebroed.
De familie zal zo snel mogelijk het water opzoeken, want de
kleine kuikens zijn kwetsbaar voor rovers. Ik had de grote
kraaien al vanuit de antenne zien zitten kijken. Maar ook
reigers, meeuwen, ratten en snoeken zijn niet vies van een
eendenkuiken. |
|
|
|
Mama eend is een zeer moedige vrouw. Bij onraad zal zij net
doen of ze een gebroken vleugel heeft en fladdert ongelukkig
weg bij haar jongen. De belager zal dan denken dat hij een
makkelijke gewonde prooi kan pakken, maar zij zal opstijgen
als het gevaar dichterbij komt en terugkeren naar haar
jongen.
Bijzonderheden
Dankzij de lange vleugels kunnen wilde eenden loodrecht
uit het water opstijgen. Andere eenden hebben een aanloop
nodig.
De eenden broeden regelmatig in knotwilgen. De kuikens laten
zich dan gewoon uit de boom vallen. Maar de kleintjes zijn
dappere en vlugge baby’s.
|
|
|
|
Tot slot
De kuikens worden ook wel pullen genoemd. Daarom staan de
buren en wij regelmatig met een sneetje brood aan de rand
van de sloot “poeli-poeli-poeli” te roepen. Dan komt mama
eend met haar kindjes lekker een sneetje brood wegslobberen |
|
|
Prachtig om te zien!
Groetjes Tineke Vink-Liefkens |
|
|
|