Alle Tremele lezers, allereerst nog
een mooi 2013 toegewenst.
Deze week liep ik aan het eind van een middag met de hond
over de besneeuwde uiterwaarden. De natuur was zo ijzig
helder. De sneeuw zorgde voor de rust in het landschap en de
oranje ondergaande zon maakte het plaatje compleet perfect.
Plotseling, tien meter voor mij, liep een vos over het pad.
Klein, met een wat donkere vacht. Geweldig! Het leek wel een
schilderij van Rien Poortvliet.
Maar ... deze vos zou wel eens groot geworden kunnen zijn
van ons lief wit hangoorkonijntje, want begin december heeft
een grote vos uit onze ren het konijn gestolen.
De
buitencamera heeft de vos gefilmd, daardoor wisten we wie de dader
was. Dat vonden we dus weer wat minder, ons schattig konijntje
hangend in de bek van de vos. Zoals het gezegde is, haat en liefde
kunnen erg dicht bij elkaar liggen.
Kenmerken
De vos is over het algemeen roodbruin met een witte bovenlip
en bef. De rechtopstaande oren zijn aan de achterkant zwart,
evenals de onderbenen. De staart is een apart verhaal. Die
kan 40 cm lang zijn, dik en ruig behaard met aan het
uiteinde een witte staartpunt.
De vos loopt op hoge poten en heeft een schouderhoogte van
35 à 40 cm.
De vos weegt tussen de 6 en 10 kilo. Hij kan geweldig horen
en ruiken. De vossen communiceren met elkaar met een groot
aantal houdingen van o.a. oren en staart. Ook brengen ze
geluiden voort om elkaar iets duidelijk te maken. De vos kan
tien jaar oud worden, maar meestal haalt hij de vijf jaar
niet door de jacht, of wordt slachtoffer van het verkeer.
Leefgebied
Eigenlijk voelt de vos zich overal thuis. In gebergte,
duinen, woestijnen, stedelijke gebieden en ons
landbouwgebied.
Hij is een opportunist, hij leert zich snel aan te passen
aan de situatie, om er zo voor zichzelf het meeste voordeel
uit te slepen.
Hier komt dan zijn sluw- en slimmigheid naar voren. Het is
een goede zwemmer, snelle afstandloper, klimmer en een
bekwaam sluiper.
Zijn
territorium wordt afgebakend met geursporen van urine en
uitwerpselen. De poepjes van een vos zijn vingerdik en lang en
liggen meestal op een verhoging van bijvoorbeeld een molshoop of
graspol. De kleur is variërend door het verschillend voedsel dat de
vos eet.
De vos jaagt meestal ‘s nachts, maar hij is ook al overdag in de
nieuwbouwwijk van Dreumel, “De Pol” gezien. Het spoor van de vos is
een gelijkmatige prentafdruk. Het ziet eruit als een gelijkmatige
ketting van pootafdrukken. Je hoeft geen super goede speurder te
zijn om op dit moment in de sneeuw op de uiterwaarden tientallen
kettinkjes te vinden.
De vos is geen kieskeurige eter. Kevers, konijnen, eieren,
regenwormen, egels, bramen, afval, maar vooral gevogelte staat op
zijn menu. Voedselresten worden ook begraven. Hij is een meester in
het terugvinden daarvan.
Uitbreiding
Het hol (de burcht) wordt vaak gegraven onder een omgevallen
boom of tussen boomwortels. Ook kan een oud konijnenhol
uitgediept worden. Er kunnen meerdere drachtige vrouwtjes de
burcht bevolken. De burcht wordt door generaties tientallen
jaren bewoond.
De mannelijke vos wordt de rekel genoemd, het vrouwtje is de
moervos. De paartijd is nu, in de winter. Het vrouwtje is
zes dagen vruchtbaar. Na een draagtijd van ongeveer 56 dagen
werpt zij in de maanden maart tot mei vier tot zes jongen.
De
jongen zijn de eerste veertien dagen blind en doof. Zij hebben een
fluweelzachte vacht en zijn de eerste twee weken volkomen
afhankelijk van de moeder. Papa vos zorgt ervoor dat mama vos de
eerste dagen niets tekort komt.
Na vier weken komen de jonkies buiten spelen. Zij oefenen dan de
prooi te besluipen en aan te vallen. Dat het de dode buit is die
mama heeft neergelegd maakt hun niet uit. Oudere dochters en
halfdochters zullen meehelpen met opvoeden en voedsel halen. Na tien
maanden is de vos al geslachtsrijp.
Tot slot
De vos is het meest aantrekkelijke dier om op te jagen. In Nederland
mag de vos weer bejaagd worden. Natuurlijke vijanden, zoals de lynx
en wolf, heeft de vos bij ons in Nederland niet.
Als je iets vindt van de vos, kijk altijd goed uit, want hij kan
verschillende ziektes bij zich hebben. De vos kan schurft,
hondsdolheid, vlooien en teken hebben. De parasieten die hij bij
zich kan dragen kunnen ook overdraagbaar zijn op de mens.
Daarom moet je na een wandeling in de natuur ook altijd goed je
handen wassen. Je raakt al snel mooie stenen, veren, of bloemen aan
waartegen mogelijk een vos een urinespoor heeft afgezet.
De zinloze slachting die de vos bij velen van ons al heeft
aangericht is een aangeboren neiging. De vos zal elk beest doden dat
er niet in slaagt om weg te vluchten. Echt afdoende tegen de vos is
schrikdraad en een loslopende hond op het erf. Maar ja, onze hond
slaapt binnen en de schrikdraad stond uit. Vandaar onderstaand
filmpje.
