De Lisdodde

Lisdodde (Typha spec.)


redactie - Wilma van Oss


Naamgeving
De wetenschappelijke geslachtsnaam Typha betekent lisdoddeachtig. De naam lisdodde bestaat uit "lis" en "dodde". Lis heeft betrekking op de vorm van het blad. Deze lijkt op die van de Gele lis.

Dodde betekent "propachtig/dikte” en verwijst naar de vorm van de vrouwelijke) bloeiwijze.

 

Ze worden door deze bloeiwijze ook wel (riet)sigaren en kattenstaarten genoemd. Maar in Dreumel worden ze "Duuvelstokken" genoemd.
 

Groeiplaats

Duuvelstokken tref je aan in sloten die voedselrijk zijn; niet in groot open water.
   
Kenmerken  

De lisdodde hoort bij de familie van de grassen. Er zijn twee soorten lisdodden, de Grote lisdodde en de Kleine lisdodde, welke erg veel op elkaar lijken.

Het makkelijkste verschil tussen deze twee soorten is de kleur van de bloeiwijze. Deze is bij de Grote lisdodde bruin en bij de Kleine lisdodde groenachtig.

 

Duuvelstokken kunnen wel twee en een halve meter hoog worden. De bloeitijd is juni-juli. De mannelijke bloem staat boven op de vrouwelijke (“sigaar”).

 

Er zijn twee manieren waarop de Duuvelstok zich voortplant: door zaden en wortelstokken. De laatste is de meest efficiënte manier.

   
Gebruik

Waterzuiveraar.

De Duuvelstok is een waterzuiveraar: Niet zozeer omdat hij zelf water zuivert, maar deze plant transporteert zuurstof naar de wortels. Daardoor ontstaat rond de wortels een gebied waarin zich bacteriën kunnen vestigen welke zuurstof nodig hebben. Deze bacteriën breken nitraten, nitrieten en fosfaten af. Hiervan wordt gebruik gemaakt bij waterzuivering door heliofytenfilters.
 
Lekker en voedzaam.
Hiernaast zie je wortelstok van de Duuvelstok. Je kunt deze wortelstok direct op de BBQ leggen om ze te roosteren, de wortelschil beschermt het binnenste tegen verbranding. Na 10 tot 20 minuten zijn de wortels gaar en kun je ze openscheuren en het zetmeel opeten. Je kunt ze natuurlijk ook koken. Als je de wortelstok rauw wilt eten, breek hem dan open. In de witte vezels die je dan ziet zit het zetmeel.
   
In het voorjaar kunnen de jonge knoppen worden gegeten. Deze smaken evenals de jonge scheuten, gepelde stengels van volwassen exemplaren en onvolwassen bloemstengels als zoete maïs. Kook ze als asperges. Ook de bladeren zijn eetbaar: kook ze als spinazie.
 

Fakkel

De Duuvelstok kan ook als fakkel worden gebruikt. Bind de sigaar op een stevige stok. Nadat hij in olie  is gedrenkt, blijft hij een half uurtje branden.
 

Droogbloem

Duuvelstokken kun je ook prima gebruiken in droogboeketten. Ze kunnen staand aan de lucht gedroogd worden.

Maar hou ze in de gaten! Als het droogproces niet goed is verlopen,  springt de ‘sigaar open’ en zit je hele kamer onder het kleverige zaadpluis.