Hoks ? Nee… doe toch maar Timmermans !
Of … toch maar weer Hoks !

 redactie: Jodi van der Giesen

reacties/opmerkingen:karibuni@tele2.nl

nr.

2


 

Op 17 november 1831, 1 februari 1834 en 28 maart 1837 vervoegt zich een mannelijk persoon op het Dreumelse gemeentehuis om aangifte te doen van de geboorte van respectievelijk Catharine, Geertruijda en Elisabeth Hoks. De naam van de vader van deze drie kinderen is, logisch zou een ieder weldenkend persoon veronderstellen, óók Hoks, Willem Hoks, van beroep Timmerman.

De moeder, die net als àlle moeders niet en nóóit- bij de aangifte aanwezig is, heet Josina van Oijen.

Jàren passeren en voor zover bekend (en dat is niet bekend) gedijen de Hoksen goed en groeien langzaam maar gestaag uit tot respectievelijk 18-, 15- en 12-jarigen.

Die  op  30 juIi 1849  gezamenlijk naar de rechtbank in Nijmegen stappen, danwel op een andere manier reizen, om daar aanwezig te kunnen zijn bij de rechterlijke uitspraak, waarbij vastgesteld zal worden of ze nog langer de achternaam Hoks zullen moeten dragen. Want wàt is het geval ...

 

Hier getoond de koppen van de drie geboorteakten, waar het allemaal om draait. Duidelijk zichtbaar op alledrie deze akten is de achternaam van de trotse vader, te weten Hoks, die getrouwd is met Josina van Oijen..

Maar ...

 
 

Maar .... Josina van Oijen is helemaal nooit getrouwd met Willem Hoks, maar ... met Willem TIMMERMANS.

 

De rechtbank spreekt uit dat  ..... echter, bij het onderzoek dier geboorte Registers is gebleken, dat er tijdens de inschrijvingen dier geboorten, door de toenmalige Ambtenaren van den Burgelijken Stand, dwalingen zijn begaan …. “

 

En verder “… Dat vermits genoemde hunnen vader bij zijn leven in de wandeling algemeen de naam van Willem Hoks of Haks droeg, deze verkeerde uitdrukkingen in die geboorte- en dood acten, het gevolg van deze begane dwaling is … “

 

Want óók op de "dood-acte" van Willem Timmermans werd een verkeerde achternaam gebruikt, zelfs wéér een andere dan Hoks, namelijk Hakts !

 

 

Vreemd is verder dat op deze akte van overlijden niet wordt vermeld dat hij getrouwd is/was met (zijn twééde vrouw) Josina van Oijen.

 

Maar de rechtbank was nog lang niet uitgesproken ...

 
En vonniste voorts dat ...
 

“… de in die acten voorkomende geslachtsnamen van den vader, als Hoks, voortaan worde gelezen Timmermans en 2e den doodacte van Willem Timmermans, voorkomende in het Dood Register der Gemeente Dreumel, over den jare 1838, sub dato 12 julij, en wel in die voege, dat de daarin voorkomende geslachtsnaam van den overledene als Hoks gehouden worde geschreven te zijn Timmermans …”.

 

En gehoor en uitvoering gevend aan het vonnis van de rechtbank te Nijmegen, werden bij alle betrokken akten (die uiteraard met de hand terug gezocht dienden te worden) aantekeningen geplaatst, zoals volgt op deze geboorteakte:

 

Bij vonnis

gewezen door

de Arrondisse-

ment Regtbank

te Nijmegen

in dato 30 junij 1849.

Is de in

nevenstaande acte voorko-

mende geslachts-

naam van

de vader als Hoks

veranderd is in die

van

Timmermans.

 

Woorden van gelijke strekking werden dan ook, 11 jaar na het overlijden van Willem Hoks / Hakts / Timmermans … op 12 Julij 1838, alsnog toegevoegd aan deze doodakte …

 

Alle eisers hadden hun wens in vervulling zien gaan, maar het moge verondersteld worden dat het nog geruime tijd geduurd zal hebben vóór ze zich de naam Timmermans weer eigen hadden gemaakt.

 

Naspeuring op de katholieke begraafplaats in Dreumel aannemende dat Willem Timmermans / Hoks / Hakts, daar in 1838 begraven werd- leverde slechts op dat zijn graf dààr- niet meer is en, als zich dat daar al ooit bevonden heeft,  inmiddels geruimd werd.

Eind januari 2011 werd verder nog bekend dat er géén documenten - bij de Katholieke Gemeente - meer voorhanden zijn, aan de hand waarvan nu nog nagegaan zou kunnen worden onder welke naam deze meneer Timmermans, c.q. Hoks c.q. Hakts, daadwerkelijk werd begraven.

 

 

Bij toeval werd echter nóg een akte ontdekt waar - voor zover nagegaan kan worden - óók de naam Hoks op wordt gebruikt en wederom foutief. Toch ontbreekt op déze doodakte enige aantekening, gelijk de aantekeningen op de àndere “Hoks”-geboorteakten, aangevende dat uiteraard ook hier de naam Timmermans gebruikt had moeten worden in plaats van Hoks. Hetgeen overigens niet alleen van toepassing is op de overledene zèlf , maar dan óók op die van haar “verschenen” broeder Pieter Hoks (c.q. eigenlijk Timmermans).

 

Willem Timmermans had - zo blijkt al eerder - zich “schuldig” gemaakt aan deze, voor zover na kan worden gegaan, door hemzelf veroorzaakte chaos in de officiële documenten. Immers, zijn eerste vrouw, Anna Maria Rossen, overleed op 21 februari 1818. Eén van hun beider zonen, Johannes Hoks, trouwt op 1 februarij 1845 met Johanna van Sommeren, en ook op deze trouwakte …

 

… staat vader Willem Timmermans te boek als Willem HOKS, en mogen we wederom van een –toch wel ernstige en chronische- dwaling van vader Timmermans spreken, hetgeen tot gevolg heeft dat de achternaam waar hij mee geboren werd, hier niet juist weer gegeven wordt en zodoende –eigenlijk- ook Johannes met de verkeerde achternaam het huwelijkbootje in stapt.

Zich hiervan overigens totààl niet bewust. Zijn hele leven heet hij immers al Hoks !!

Is hier sprake van het zeer opmerkelijke begin van het geslacht Hoks, dat in het letterlijke leven werd geroepen door hun aartsvader, die niet met die achternaam werd geboren.

 

 

Er worden over deze uitzonderlijke kwestie ook nog enkele opmerkingen geplaatst in het West Maas & Waal Familieboek.

 

 

De opmerking bij “kind-13” waarin gesteld wordt dat “ … de betreffende processtukken blijken te zijn verbrand”, is foutief geplaatst. Deze stukken zijn er nog, althans op de site van www.familysearch.org terug te vinden.

En … moet opgemerkt worden … er waren (veel ?) méér personen dan alleen Geertruida Hoks die per vonnis van de "regtbank" te Nijmegen hun oorspronkelijke naam – Timmermans-  weer terugkregen.

En … er zijn er ook, die die naam niet terug kregen en hun ongetwijfeld talrijke voetsporen als Hoks in de geschiedenis zullen hebben achtergelaten.

 

Tot en met anno-NU !