De Waal. Een kwaal

 redactie: Jodi van der Giesen

reacties/opmerkingen:karibuni@tele2.nl

nr.

44
 
De chronisch doorlopende activiteiten met betrekking tot het registreren van de akten van overlijden van ‘alle’ Dreumelnaren, worden slechts nu en dan, en dan mogelijk zelfs voor een onverwacht langere periode, wel eens onderbroken door op dat moment een even grotere prioriteit hebbende andere bezigheid. Het systematisch fotograferen van alle grafmonumenten op de rooms-katholieke begraafplaats in Alphen was zo een inspanning, die maar liefst drie maanden opeiste voor de verwerking daarvan naar eigen goeddunken kon worden afgerond. Ook weer voor de navaderen vastgelegd.

Een ander project, deze keer toch weer met Dreumel in het middelpunt, is inmiddels al van start gegaan en om dit project de meest opzienbarende wetenswaardigheden te kunnen laten vertonen worden weer heel wat registers en vooral veel burgerlijke stand-registers ver opengetrokken. Het maakt dan niet uit hoeveel honderdduizenden akten al werden bekeken en geregistreerd … toch is er dan onverhoeds wéér een zeer onvoorziene ontdekking, naar aanleiding waarvan je dan plots niet anders kunt dan er toch weer bij stil te staan.
 

 
Met weglating van een aantal duidelijk leesbare en voorgedrukte teksten en met behoud van de oorspronkelijke schrijfwijze wordt hier, op 3 juli 1895, door Willem van Wijk, schipper, en door George Hendrik Peters, gemeenteveldwachter, gemeld dat:
 

… te Dreumel, op den derden Julij achttien honderd vijf en negentig des voormiddags , ten acht ure, in de rivier de Waal is opgevischt een lijk van het vrouwelijke geslacht, leeftijd onbekend, naar gissing veertig jaren, lengte middelbaar, aangezigt blaauw en opgezet, haren grijzend en gevlochten. Gestalte heeft het voorkomen te verkeeren in staat van zwangerschap.

Gekleed als volgt, jak, blaauw met witte bloemen, borstrok blaauw met bruine streepen, rok bruin zwart pluche, pantoffels met hakken en lederen stukjes terzijde.

Aan den ringvinger der regterhand een vermoedelijk gouden ring, in ieder der beide ooren een vermoedelijk gouden bel.

Waarvan wij deze acte hebben opgemaakt, welke na voorlezing is ondertekend door ons en den twee der aangevers, verklarende de eerst genoemde aanwezige zijnen naam wegens ongeoefendheid niet te kunnen schrijven of teekenen.
Opzienbarend genoeg zou je denken en ‘weer eens iets anders’ voor de doorgewinterde secretaris die te doen gebruikelijk dit soort aangiften, en gelukkig maar, niet al te vaak dient te verwerken. Burgemeester Gerrit van Eijseren zet er plichtgetrouw zijn markante handtekening onder en daarmee leek aan alle ambtelijke verplichtingen voldaan. Maar er stond ze nog het een en twee en ander te wachten!
Tussen overlijdensakte No. 23 van 28 augustus 1895 en No. 24 van 7 september van hetzelfde jaar wordt in het …

 

… dit uitvoerige relaas bijgeschreven.  
 

 

 

 

Heden den zesden September achttien honderd vijf en negentig is door ons ondergeteekende de Ambtenaar van de Burgerlijken Stand der gemeente Dreumel in dit Register ingeschreven de navolgende regterlijke uitspraak.

Extract uit de minuten berustende ter Griffier der Arrondissements Rechtbank te Tiel.

Aan de Arrondissements Rechtbank te Tiel geeft eerbiedig te kennen …

Heinrich Baumer schipper, wonende te Rotterdam …

            Dat op 29 juni 1895 toen requestrant met zijn schip was varende op de rivier de Waal onder de gemeente Dodewaard, is overboord gevallen en verdronken zijne echtgenoote Anna Margaretha Wintgens.

            Dat hij alstoen er niet in is geslaagd het lijk zijner echtgenoote terug te vinden, doch hij op 3 juli daaraanvolgend uit Dreumel bericht heeft ontvangen dat aldaar een vrouwelijk lijk was opgevischt uit de rivier de Waal.

            Dat hij met zijnen broeder zich daarop naar Dreumel begeven hebbende, na opgraving, dat vrouwenlijk heeft herkend voordat zijner echtgenoote, terwijl verschillende herkenningsteekenen op het lijk werden gevonden, als een gouden ring met ingegraveerden naam, oorbellen, kledingstukken en dergelijke.

            Dat intusschen reeds door den Ambtenaar van den Burgerlijken Stand te Dreumel op aangifte van Willem van Wijk en George Hendrik Peters in deze registratie van den Burgerlijken Stand was ingeschreven een acte van overlijden van het aldaar opgevischte lijk van welke acte ten deze een afschrift wordt overlegd.

            Dat aangezien de herkenning bij het opmaken daarvan nog niet was geschied in die acte ontbreeken de voornamen, naam, ouderdom, beroep, woonplaats en geboorteplaats van de overledene en de voornamen en naam van haren echtgenoot en de voornamen en namen, beroepen, woonplaats harer ouders.

            Dat thans na de herkenning van het lijk door haren man en haren zwager (blijkens het hierbij overgelegd ambtseedig proces verbaal) vast staat dat de overledene was:

Anna Margaretha Wintgens, oud 37 jaren, geboren te Duisburg, wonende te Rotterdam, dochter van Wilhelm Wintgens, zonder beroep, wonende te Duisburg, en van Margaretha Schneider, overleden en echtgenoot van Heinrich Baumer, schipper, wonende te Rotterdam.

            Dat indien de Rechtbank van deze feiten behalve het overlegde proces verbaal nog nader bewijs mocht eischen dit desnoods door getuigen zou zijn te leveren.

            Dat alzoo de acte van overlijden ingeschreven in de Registers van den Burgerlijken Stand der Gemeente Dreumel sub no.17, aangevuld en verbeterd moet worden en requestant recht en belang heeft die aanvulling en verbetering te vragen.

            Redenen waarom requestant eerbiedig verzoekt dat het U EdelAchtbaren behagen te bevelen dat … gemelde acte van den Burgerlijken Stand worde aangevuld en verbeterd in dier voege dat daar in worde verbeterd dat het gevonden lijk van het vrouwelijke geslacht in die acte vermeld was oud 37 jaren, en dat daarin wordt aangevuld dat dit lijk was dat van Anna Margaretha Wintgens, zonder beroep, wonende te Rotterdam, geboren te Duisburg, echtgenoote van Heinrich Baumer, schipper, wonende te Rotterdam en dochter van Wilhelm Wintgens, zonder beroep, wonende te Duisburg en van Margaretha Schneider, zonder beroep, gewoond hebbende en overleden te Duisburg, zulks met de gevolgen daaraan door de wet verbonden.
 

Welk doende enz. (get.) H.C. Dresselhuijs.

Proc. Gesteld in handen van den Heer Officier van Justitie ten fine van conclusie.

Tiel, 16 Augustus 1895. (get.) L.J.H. Philips.

De Officier van Justitie bij den Arrondissements Rechtbank te Tiel concludeert tot inwilliging van het gedaan verzoek.
 
Tiel, 20 Augustus 1895. De Officier van Justitie. (get.) Schram de Jong. De Arrondissements Rechtbank te Tiel …
 
..? …lijken Stand der gemeente Dreumel van 1895 aangevuld en verbeterd worde in dier voege dat daarin worde verbeterd dat het gevonden lijk van het vrouwelijk geslacht in die acte vermeld, was oud 37 jaren, en dat daarin worde aangevuld dat dit lijk was dat van Anna Margaretha Wintgens, zonder beroep, wonende te Rotterdam, geboren te Duisburg, echtgenoote van Heinrich Baumer, schipper, wonende te Rotterdam en dochter van Wilhelm Wintgens, zonder beroep, wonende te Duisberg, en van Margaretha Schneider, zonder beroep, gewoond hebbende en overleden te Duisburg, zulks met de gevolgen daaraan door de wet verbonden.

Overwegende dat de rechtbank in de overlegde stukken grond vindt tot inwilliging van dit verzoek.

Gezien de artikelen 70 en volgende B.W. staat het gedaan verzoek toe.

Beveel dat deze uitspraak zal worden ingeschreven door den ambtenaar van den burgerlijken stand der gemeente Dreumel in de loopende registers dier gemeente en dat daarvan melding zal worden gemaakt op de kant der gemelde overlijdensacte.

Aldus gedaan bij Mr. F. Uijttenboogaart, president-rechter. Mr. M.E. Booij en Mr. A.J. Blom, rechters, in raadkamer vergaderd, in tegenwoordigheid van Mr. H.B. van der Elst, Substituut Griffier, op Woensdag , den 21e Augusts 1895.

(get.) F. Uittenboogaart.

(get.) H.B. v.d. Elst.

Voor Extract Conform, uit te reiken aan den procureur van den verzoeken.

De Griffier der Arrondissements Rechtbank te Tiel, (geteekend) J. ten Bosch.

Onder Staat. Geregistreerd te Tiel den dertigsten Augustus 1800 vijfennegentig Deel 57 folio 104, … vak 1, vier bladen een renvooi. Ontvangen voor recht drie gulden zestig cents.

De Ontvanger, (get.) Hoeflake.

De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand voornoemd, G. van Eijseren.
 
Onderaan registerblad 3 voegt ons aller Gerrit van Eijseren nogmaals zijn zo innig geliefde handtekening toe, nadat de betrokken secretaris nogmaals het complete relaas van registerblad 2 op 3 had herhaald.

Met als gevolg dat vooral op dwingende last van het gerechtelijke vonnis moest worden terug gegaan naar overlijdensakte No. 17 van 3 juli 1895 en daar in de marge het navolgende werd verbeterd en aangevuld:
 

 
Bij vonnis der Arrondissements Regtbank te Tiel van den een en twintigsten Augustus achttien honderd vijf en negentig is de aanvulling en verbetering bevolen van nevenstaande Overlijdenacte in dier voege dat daarin worde verbeterd dat het gevonden lijk van het vrouwelijk geslacht was oud zeven en dertig jaren en dat daarin worde aangevuld dat dit lijk was dat van Anna Margaretha Wintgens, zonder beroep, wonende te Rotterdam, geboren te Duisburg, echtgenoote van Heinrich Baumer, schipper, wonende te Rotterdam, en dochter van Wilhelm Wintgens, zonder beroep, wonende te Duisburg, en van Margaretha Schneider, zonder beroep, gewoond hebbende en overleden te Duisburg.


Dreumel, den zesden September achttienhonderdvijfennegentig.

De ambtenaar van den Burgerlijken Stand der Gemeente Dreumel.


G. van Eijseren.